28 Şubat Süreci ve Malatya (7. Bölüm)

YAZI DİZİSİ

Dışarı çıktılar ama özgür değillerdi

Yıllar sonra, 28 Şubat mağdurlarından bazıları cezaevinden çıktı. Ama çıktıklarında, onları eski hayatları değil, bir enkaz bekliyordu.

Bir adam, 10 yıl hapis yatmıştı. Kapıdan çıktığında annesini göremedi. Çünkü o artık hayatta değildi.

“Çıktım ama evime gidemem. Çünkü artık evim yok.”

Bir öğretmen, 7 yıl sonra beraat etti. Ama döndüğünde okulu yoktu. “Mesleğime geri dönmek istiyorum” dedi. Kapılar yüzüne kapandı.

İş adamları, isimlerini temize çıkarmaya çalıştı. Ama banka kayıtlarında, ticaret sicil belgelerinde, ihale dosyalarında hâlâ “sakıncalı” olarak işaretliydiler.

28 Şubat süreci mahkeme kararlarıyla bitmişti. Ama mağdurlar için bitmemişti.

⸻

Suçsuz olduklarını ispatlayanlar bile eski hayatlarına dönemedi

Bazıları yıllar sonra yeniden yargılandı. Mahkemeler, delil yetersizliğinden beraat kararı verdi.

Ama beraat edenler bile eski kimliklerini geri alamadı.

Çünkü Türkiye’de en zor şeylerden biri, “temize çıkmış bir suçlu” olarak yaşamaktı.

Bir adam, yıllar sonra aklandı ama iş bulamadı.

“Beni hapse atanlar unuttu, ama insanlar unutmadı. Adımı internete yazınca mahkeme haberleri çıkıyor. Artık kimse iş vermez.”

Bir üniversite öğrencisi, başörtüsü yasağı yüzünden okulunu bırakmıştı. Yıllar sonra yasa kaldırıldı. Ama artık mezun olmak için çok geçti.

⸻

Aileler parçalandı, hayatlar darmadağın oldu

Hapisten çıkanların bazıları, evlerine döndüğünde kimseyi bulamadı.

Bir adam, 15 yıl sonra cezaevinden çıktığında, kapısının önünde eski bir fotoğraf buldu. Karısı ve çocuklarıyla çekilmiş bir fotoğraftı.

Ama o eve girdiğinde, artık kimse yoktu. Çocukları büyümüş, başka şehirlerde hayatlarına devam etmişti. Karısı, beklemekten vazgeçmişti.

“Oğlum ben içeri girdiğimde 5 yaşındaydı. Şimdi 20 yaşında. Beni tanımıyor bile.”

Bazıları, içeri girdiğinde sağlıklıydı. Ama cezaevinde yaşadıkları, sağlıklarını ellerinden aldı.

Bir mahkûm, içeride aldığı darp sonucu kalıcı felç oldu.

Bir diğeri, yıllarca güneş yüzü görmediği için gözleri zayıfladı.

Bir başkası, içeride kanser oldu. Ama tedavi edilmediği için hastalık ilerledi. Çıktığında, doktorlar ona fazla zamanının kalmadığını söyledi.

⸻

Devlet mağdurları görmezden geldi

28 Şubat sürecinde yaşananlar yıllar sonra bile tartışıldı.

Ama kimse mağdurların kaybettiklerini geri vermedi.

Öğretmenler mesleklerine geri dönmek istediklerinde, dosyalarında hâlâ eski fişleme kayıtları duruyordu.

İş adamları, kredi almak için başvurduklarında, “riskli müşteri” olarak işaretlenmişti.

Kamu görevlileri, yıllar sonra affedildi. Ama geri dönmek istediklerinde, kapılar kapanmıştı.

⸻

Peki kim özür diledi?

28 Şubat sürecinde suçsuz yere cezalandırılanlardan kim özür diledi?

Hiç kimse.

Ne mahkemeler, ne hükümet yetkilileri, ne de o dönem bu zulmü destekleyen medya… Hiç kimse çıkıp “hata yaptık” demedi.

28 Şubat’ı yönetenler, yıllar sonra koltuklarını kaybetti. Ama mağdurların kaybettikleri bir koltuk değil, bir ömürdü.

⸻

Hâlâ devam eden mücadele

Bugün hâlâ, 28 Şubat mağdurları hakkını arıyor.

Kimileri hâlâ mahkeme salonlarında isimlerini temize çıkarmaya çalışıyor.

Kimileri hâlâ devlete dilekçeler yazıyor. “Beni işe geri alın” diye yalvarıyor.

Kimileri, hâlâ içerde.

Ve kimileri, hiçbir zaman geri dönmedi.

⸻

28 Şubat bitti ama 28 Şubat mağdurlarının çilesi hiç bitmedi…

Bunca zulmün, baskının, yıkımın ardından bir soru hâlâ akıllarda. 28 Şubat gerçekten bitti mi?

Son bölümde, Malatya’da hâlâ 28 Şubat’ın izlerini taşıyan insanları, sürecin toplumsal hafızadaki yerini, unutulan mağdurları ve tekrar yaşanmaması için alınan dersleri anlatacağız.