© Malatya Time

Pütürge'nin, Şüre Nahiyesi'nin bir köyü olduğunu biliyor muydunuz?

Malatya'nın Pütürge İlçesi'nde yaşayan vatandaşlar ilçenin tarihini araştırıyor. Gelenek ve göreneklerine bağlı olan Pütürgeliler yaşadıkları toprakların geçmişini öğrenmek için çeşitli araştırmalar yapıyor. Bu noktada dikkat çekici bilgiler de karşımıza çıkıyor. Mesela Pütürge'nin geçmişte “Şüre Nahiyesi”nin bir köyü olduğunu biliyor muydunuz? Pütürge İlçesi’ne ait en eski tarihî metin padişah Kanuni Sultan Süleyman zamanında hazırlanan Hicri 937 (Milad 1530) tarihli “387 numaralı Muhasebe-i Vilayet-i Karaman ve Rûm Defteri”dir. Bu defter 1530 tarihinde toplanan vergilerin vilayet, ilçe ve köylerin hisselerine düşen vergi miktarını göstermektedir. Defterdeki kayıtlardan bugünkü Pütürge İlçesi’nin Gerger ve Kahta Livası’na bağlı Şure (Şiro) Nahiyesi’nde bulunan “İMRUN” isminde bir köy olduğunu görmekteyiz.

İlk adı güzel yer, istenen yer anlamına gelen (Imrun) Pütürge, bundan 300 yıl önce köy olarak kurulmuş, 1877 yılında bucak haline getirilerek Adıyaman'ın Kâhta ilçesine bağlanmıştır. 1892 yılında ilçe olarak mülki taksimatta Elazığ iline bağlanan Pütürge Cumhuriyetin ilanıyla "Malatya'ya bağlanmıştır.Malatya'ya 74 km. mesafede olup, yüzölçümü 1.181 km2'dir. Denizden yüksekliği 1.250 metredir. İlçenin 1 belediyesi ve 68 mahallesi vardır. 

PÜTÜRGE İLÇESİ NDE (MALATYA) CUMHURİYET DÖNEMİNDE NÜFUSUN GELİŞİMİ VE GÖÇ

Pütürge İlçesi, Cumhuriyet in ilk yıllarından 1950 li yıllara kadar genellikle hızlı bir nüfus artışı göstermiştir lerden sonra nüfus artış hızında görece bir yavaşlama gerçekleşmiştir sonrasında ise ilçe nüfusu azalma eğilimine girmiştir. İlçe nüfusunun gelişimini yarım asırdan fazla bir zamandır doğrudan etkileyen bir faktör olarak göç öne çıkmaktadır. İlçede ekonomik faaliyet türleri, daha çok engebeli topografyadan kaynaklanan nedenlerle gelişip, çeşitlenememiştir. Ekonomik etkenlerin yanı sıra çeşitli sosyal etkenler, ilçenin yoğun göç vermesinin ana motivasyonunu oluşturmuştur. Böylece ilçe nüfusu, son 30 yılda, yaklaşık olarak % 50 oranında azalış göstermiştir. Mevcut verilere göre, ilçe nüfusunun önümüzdeki yıllarda da azalış göstereceği tahmin edilmektedir. Bu çalışmada, DİE/TUİK in ( ) nüfus verilerinden yararlanılmıştır.

PÜTÜRGE'NİN TARİHİ 

İlçe, arazi olarak engebeli ve sarptır. Düz arazi yok denecek kadar azdır. İlçe toprakları Fırat Nehri'ne dökülen Şiro çayı'nın geniş vadisinin tabanı ile bu vadi etrafında bulunan dağlık kesimlerden oluşur. Yerleşim yerleri dağlık ve tepelik alanlarda yoğunlaşmıştır. Bunun için tarıma elverişli arazileri dağ ve tepelerin yamaçlarında bulunmaktadır.İlçeye bağlı köylerin tamamında tarım ve hayvancılık yapılmaktadır. Bölge halkı gelenek ve göreneklerine bağlıdır. İlçede okuma yazma oranı 1985-1994 dönemlerinde % 95'e ulaşmıştır. İlçeye bağlı Uzuntaş Köyünde Perieş (Dilbersen) kalesi bulunmakta M.S. 450 yılında yapıldığı ve yapımında 10.000 askerin çalıştığı söylenmektedir. Yine dünyanın 7. harikası olarak bilinen Nemrut Dağı'nın doğu yakası ilçe hudutları içerisinde bulunmaktadır. Ayrıca Gerar Kalesi Nan-ı Guni ve Battalgazi ziyareti gibi tarihi yerler vardır.Tarih: Önceleri Şiro ve İmran adlarıyla anıldı. Kahta'ya bağlı bir nahiye iken 1870 senesinde Elazığ'a bağlanarak bir kaza merkezi oldu. Bir süre sonra da Malatya'ya bağlandı. Buraya ilk yerleşmenin ne zaman yapıldığı bilinmiyor. İlçe halkının büyük bir bölümünün Kütahya'dan gelen Samanoğulları tarafından meydana geldiği söylenmektedir. Bunlardan başka, nereden geldiği bilinmeyen Kopuzoğulları da daha sonra buraya gelerek yerleşen bir topluluktur.

Gezilebilecek Yerler: Şiro Çayına bakan Gerar Kalesi harabeleri, Tepehan'daki han, Ormaniçi köyündeki aslan kabartması, Nan-ı Guni, Battalgazi ziyareti, Kubbe Dağı ile oradaki kaynak, yemyeşil sırtlardaki ve düzlüklerdeki yaylalar, gezilebilecek yerlere örnek verilebilir.

Bağlı Bucak ve Mahalleler: 1 belediyesi ve 68 mahallesi vardır. Aktarla, Alhan, Aliçeri, Arınlı, Arıtoprak, Arslankent, Ağalar, Bakımlı, Balpınarı, Bayırköy, Başmezra, Belenköy, Bölükkaya, Bölünmez, Büyüköz, Deredüzü, Erdemler, Ersele (Düvenlik), Esencik, Esenlik, Gökçeli, Gözlüce, Gündeğer, Gündüz, Hatip, Karakaya, Karşıyaka, Kavaklıdere, Kayadere, Korucak, Kozluk, Koçköy, Köklükaya, Körme, Köylü, Meşedibi, Nohutlu, Ormaniçi, Pazarcık, Poskıran (Kökpınar), Sahilköy, Söğütlü, Şükan, Tatlıcak, Taşbaşı, Taşmış, Taştepe, Tekederesi, Teluşağı, Tepehan, Tosunlu, Ulutaş, Uzunkoru, Uzuntaş, Yamaç, Yandere, Yazıca, Yediyol, Yeşildere, Çamlıdere, Çayköy, Çengelli, Çığırlı, Çukuroymağı, Örencik, Örmeli, Örnekköy, Üçyaka

HABER MERKEZİ-PÜTÜRGE 
 

İlginizi Çekebilir

TÜM HABERLER