AVM ve otellerde kaybolan mallardan kim sorumludur?

 



Gelişen teknolojinin de etkisiyle beraber, ses ve görüntü kaydeden kameralar gibi üst düzey güvenlik önlemleri hemen hemen her yerde alınmaya başladı. Ancak güvenlik önlemleri de bazı durumlarda yetersiz kalmakta. Bu nedenle otellerde hırsızlık gibi olaylar hali hazırda yaşanmaya devam etmektedir. Müşteriler bu gibi olaylarla karşılaştığı takdirde, derhal işletene haber vermeli ve bu durumun tutanak altına alınmasını talep etmelidir.

Bu yazımızda; “Otellerde ve alışveriş merkezlerinde sıkça karşılaştığımız ‘Kaybolan eşyalarınızdan müessesemiz sorumlu değildir’ ibarelerinin hukuki geçerliliği var mıdır? Otel, pansiyon, devre mülk gibi konaklama yerlerinde veya alışveriş merkezlerinde meydana gelen hırsızlık olaylarında mağdur olan bir müşterinin çalınan ya da kaybolan bir malından dolayı kim ve hangi şekilde sorumlu olacak? Otel, pansiyon gibi konaklama yerlerini işletenlerin sorumluluğu olacak mıdır? Eşyaları kaybolan ya da zarar gören vatandaşlar ne yapmalıdır?” gibi sorulara cevap vermeye çalışacağız.

Alışveriş merkezlerinde kim sorumlu?

Alışveriş merkezleri gerek kamera gerekse x-ray cihazları gibi yüksek güvenlik önlemlerinin olduğu alanlardır. Alışveriş merkezlerinde bulunan mağaza kabinlerinde, otoparklarda, “Çalınan ve kaybolan eşyalarınızdan müessesemiz sorumlu değildir” şeklinde yazılan ibareler mevcuttur. Bu ibarelerin hiçbir geçerliliği olmadığı gibi güvenli bir alışveriş imkânı sağlama yükümlülüğü de kanun ile işletenlere verilmiştir. Bu tür yazıların hukuki açıdan hiçbir geçerliliği bulunmamakla birlikte, vatandaşların kendi kusuru olmaksızın meydana gelen hırsızlık olaylarından ve kaybolan eşyalarından dolayı tazminat talep etme hakkı da olacaktır. Alışveriş merkezlerindeki mağazaların bu sorumluluğu TKHK’da bulunan hizmet sorumluluğu olup müşteri zararın tazminini talep edebilir. Bu sorumluluk kapsamında müşterinin mal güvenliği de koruma altına alınmıştır.

Mağaza, gelen müşterilere huzur ve güven içinde alışveriş ortamı sağlamalıdır. Mağazada kamera sistemleri mevcut olmalıdır. Ancak müşteriler de kıymetli eşyalarını soyunma kabininde bırakmamalıdır. Soyunma kabininde kıymetli eşyasını bilerek bırakan müşteriler de kusurludur. Örneğin müşterilerin, alışveriş araçlarının içine değerli eşyalarını bırakmaları özen yükümlülüğüne aykırı olur ve vatandaşlar kişisel eşyalarını korumada kendilerinden beklenen özeni göstermeleri gerekir.

Bir alışveriş merkezinde böyle bir durumla karşılaşan kişiler, öncelikle mağaza görevlisine haber vererek durumu tutanak altına almalıdır. İçinde bulunulan mağazadan uğranılan zararın karşılanması talep edilmelidir. Mağaza zararı karşılamayı kabul etmediği takdirde ise müşteri tarafından Tüketici Hakem Heyeti’ne başvurularak zararın tazmini talepli başvuru yapılmalıdır.

Otellerde kim sorumlu?

Vatandaşların konaklamak için gittikleri otel, tatil köyü, devre mülk ve bunun gibi yerlerde meydana gelen hırsızlık durumlarında ya da bu gibi yerlerde kaybolan eşyalarından dolayı doğan sorumluluk Türk Borçlar Kanunu’nun 576. vd. maddelerinde düzenlenmiştir.

Otel, motel, pansiyon, tatil köyü gibi yerleri işletenler, konaklayanların getirdikleri eşyanın yok olması, zarara uğraması veya çalınmasından sorumludurlar. Ancak işletenler, zararın bizzat konaklayana veya onu ziyarete gelen ya da beraberinde veya hizmetinde bulunan kimseye yükletilebilecek kusurdan, mücbir sebepten ya da eşyanın niteliğinden doğduğunu ispat etmekle, ancak bu sorumluluktan kurtulurlar.

Otellerde kaybolan mallardan dolayı işletenin sorumluluğunun kalkması için; Konaklayanın zararını öğrenir öğrenmez işletene bildirmesi gerekir. Aksi takdirde konaklayan kişi, bu hakkını kaybeder. Otel işletenler, “böyle bir sorumluluk üstlenmediğini veya sorumluluğun bu kanunda gösterilmemiş olan bir koşula bağladığını, herhangi bir yolla ilan etse bile” sorumluluktan kurtulamaz.

Otel, pansiyon vb. gibi konaklama yerlerinde konaklayan müşteriler, bu gibi durumlarla karşılaştığında, kendi kusuru ile bu olaya sebebiyet vermedikleri takdirde işletenlerin sorumluluğuna gidebileceklerdir.