Bir krizden diğerine Malatyalı

Okuyucularım uluslararası politika konusunda yazılar yazmama alışıktırlar. Fakat bu kez hepimizin içinde yer aldığı ve yüzleşmek durumunda olduğumuz ortak sorunlarımızla ilgi bir yazı kaleme almak zorunluluğu hissettim. 

Yaşadığımız büyük felaket sonrasında görünen o ki, yaraları sarmak kolay olmayacak. Bazen bir sorunu çözme biçiminiz, sorunun kendisinden daha fazla sorun yaratabilir. O nedenle önümüzde bizi bekleyen sürecin, geride bıraktığımız süreçten daha kolay olmayacağını düşünüyorum.

Öncelikle garip bir hissiyatımı paylaşayım. Büyük yıkım sonrası Malatya’yı geçici olarak terk ettik. Fakat gerek kendimde ve gerekse etrafımdakilerde eskisinden daha fazla bir memleket özlemi ve bağlılığı hissediyorum. 

Malumunuzdur, krizler aynı zamanda fırsatlar da içerir. Bu kadar olumsuzluk içinde içimizdeki umudun yeşermesi adına şu inancımı paylaşayım: iyi bir planlamayla Malatya’mızın eskisinden daha güzel ve düzenli bir şehir olacağını düşünüyorum. Bunun önündeki en önemli engeller plansızlık, kararsızlık ve yavaşlık olabilir.  Umarım Malatya’mızın önünü tıkayan, modern bir şehir görünümünü engelleyen çarpık görüntülerden, dar cadde ve sokaklardan, olmayan meydanlardan iyi bir planlama sayesinde kurtuluruz. Malatya’yı gerçekten yeniden Doğunun incisi olarak görmek bu felaketin ardından tek tesellimiz olabilir. 

Bu arada önemli bir problem daha var. Site nizamının yaygın olduğu Fahri Kayahan ve Bostanbaşı Semtleri başta olmak üzere pek çok yerde insanlar adeta kendi kaderlerine terk edilmiş durumda. Bir site adeta bir köy içeriyor. Fakat bu insanlar ağır, orta ya da az hasarlı kararlardan hangisi olursa olsun bundan sonra ne olacağını ve ne yapacaklarını bilemiyor. Krizin ilk başlarında acele verilen kararlar ve yapılan hatalar nedeniyle hasar durumu birkaç defa değişmiş siteler var. Halk arasında, hatta basında, televizyonlarda hafif hasarlı evlerin çöktüğüyle ilgili doğruluğu belli olmayan tezviratlar, tartışmalarda delil olarak sunuluyor. Bu nedenle ortada hiçbir şeye güvenemeyen çok sayıda kat maliki mevcut.

Normalleşme çağrıları ve evlerinden uzak kalmanın yorgunluğuyla bir an önce hayatlarını yeniden inşa etmek isteyen bu insanlar kendi başlarına aşamayacakları bir durumla yüz yüze kalmış durumdalar.

Neredeyse kavgasız geçmeyen bir site genel kurul toplantısı yok. İnsanlar el yordamı ile bir şey yapmak isterken siyasilerin, yöneticilerin ve teknik uzmanların birbiriyle çelişen açıklamaları nedeniyle birbirine giriyorlar. 

Sosyal medya insanlara bilgiye erişim kolaylığı sağlıyor, doğru. Fakat bilginin bir uzmanlık eğitimi ve tecrübe olmadan bir ansiklopedi maddesinden öteye gitmeyeceğini bilmek lazım. Buna rağmen bir site toplantısında son bir ay içinde jeoloji mühendisi olmuş esnafa, inşaat mühendisi olmuş memura, çevre ve şehircilik uzmanı olmuş bir ev hanımına rastlamamak işten bile değil. Bu karmaşanın yarattığı kaos normalleşmenin önünü tıkayacaktır. 

Buradan başta Malatya Barosu olmak üzere tüm idari ve mülki sorumlulara sesleniyorum. Gerekli organizasyonu yaparak site yöneticilerine ve sakinlerine bundan sonraki süreç ve hukuki hakları hakkında aydınlatma içeren ücretsiz danışmanlık hizmetleri vermeleri çok önemli bir hizmet olacaktır. İnsanlar Çevre ve Şehircilik Bakanlığının vermiş olduğu kararların etki altında ve keyfi verildiği yönünde bir negatif algıya kapılmış durumda. Herkes el yordamıyla şehir dışından firma, uzman bulmaya ve üniversitelerle irtibata geçmeye çalışıyorlar. Deprem anında nakliye firmaları ile yaşanan kaosun bir benzeri bu kez yapı denetim, bir sonrasında tadilat ve onarım şirketleri ile yaşanacak gibi duruyor. Yazıktır! İnsanların maddi ve manevi tahammülleri dayanılabilir eşiğini çoktan geçmiş durumda. İnsanları birbiriyle karşı karşıya kalması acilen bir önlem alınmaması durumunda ciddi asayiş sorunlarına neden olacaktır. Sayın valimizin, belediye başkanlarımızın ve emniyet müdürümüzün dikkatine sunuyorum. 

Son olarak şunun altını çizmeliyim. Malatya’mızın yeniden inşası sorununu, siyasal tercihlerin tartışmaların ve seçim kampanyalarının dışında tutarak ele almak ve hareket etmek başta tüm yöneticiler olmak üzere her Malatyalının boynunun borcudur. Malatya evlatlarından bunu bekler.