Hayırlı olsun, ama kime?..

Asgari ücret 17 bin 2 TL oldu. Bu da bugünkü kurdan yaklaşık 575 dolar ediyor. İyi bir artış bu, hayırlı olsun diyelim, ama kime hayırlı olacağına bir bakalım;

Bugün itibariyle;
. Türkiye'nin parası yaklaşık %50 değer kaybetti veya edecek demektir.
. Enflasyon yükselecektir.
. İşsizlik artacaktır. Çünkü 1 Ocak'tan itibaren işten çıkışlar başlayacaktır.
. Büyük ve orta ölçekli firmalar üretimlerini yurtdışına çıkaracaklardır. Son bir yılda başladıkları bu serüven devam edecektir. Mısır'da işçi maliyeti 150-200 dolar iken Türkiye'de 800-900 dolar maliyetle kimse işçi çalıştıramayacaktır!. 
Şu ana kadar Türkiye'nin 5 büyük tekstil devinin dördü yurtdışına çıkmıştı, kalan diğeri de çıkacaktır.
. İstihdam ve üretim azalacağından ihracat amaçlı hammadde ithalatı düşecek, buna bağlı olarak ihracat da azalacaktır.

Bu asgari ücret, elbette bir ailenin geçimi için yeterli değildir. Ama Türkiye şartlarında üretim yapan işverenler için de büyük bir rakamdır.
Hükümet Refah payına sadece 200 TL ekleyerek 500 TL'den 700 TL'ye çıkarıyor. İstihdam, sigorta vs desteği vermiyor. Ama 11 bin lira olan asgari ücreti 17 bin lira yapıyor!. 

Problem asgari ücret değil, ekonominin yönetimi, merkez bankası ve para politikaları, faizin yükselmesi vs vs'dir. 
Bu şekilde ekonomi iflas eder. Kimse hava atmaya kalkmasın!. Biz işçimizi enflasyona ezdirmeyiz, demesin. Yarın işten çıkarılacak işçileri kimse işe alamayacaktır. Başkasının parasıyla maaş belirlemek, bekara karı boşamak gibidir. Ama bir ay sonra bu maaşları ödeyecek olanlar nasıl ve ne ile ödeyecekler!?.

Bugün bu ödemede zorlanan işveren, bir ay sonra %50 artışla nasıl ödeyecek!?. Hangi tarihte %50 kazandılar ki bu maaşları da bir anda %50 artışla ödeyebilsinler!. 

Hangi ihracatçı 100 dolara ihraç ettiği bir malı birinci aydan itibaren 110 veya 120 dolara satabilecek!?.
İhracat mallarının fiyatları her yıl düşerken, bizde artan maliyet sebebiyle yükseliyor. Bu durumda kimle rekabet edeceğiz veya kim bizden mal alacaktır!?.

İç piyasa açısından baktığımızda da her şeye yarından itibaren zam gelecek. Hükümet bu zamları kontrol edecek mi?. Fırsatçılara ağır cezai müeyyide uygulayacak mı!?. Sabit gelirliler yarından itibaren her şeyi nasıl zamlı alacaklar!?.
 
Anlayacağınız para ve ekonomi çok kötü yönetiliyor. 
21 yıl faiz sebep, enflasyon sonuç denildi. Doğru olan da budur. Şimdi faiz de enflasyon da almış başını gidiyor. Eskiden enflasyon olsa da faiz olmuyordu!. Devlet faiz yükünün altına girmiyordu. Parası olan faize değil, üretime yatırıyordu. Şimdi kim parasını istihdama ve üretime yatıracak!?. Hangi ticaret %50 kazanıyor ki yatırım yapsınlar!.

Son bir kaç aydır, faiz aldı başını gidiyor. Ne olduğu aslında belli olan bir kadın Merkez Bankasının başına getirildi. Öyle anlaşılıyor ki Türkiye'yi faiz bataklığında boğuncaya kadar da ayrılmayacaktır!. Bir kaç ayda faizi %8,5'ten %42,5'e çıkardı. 
Ekonominin başına faizci bir Bakan getirildi, burnundan kıl aldırmıyor. Hiç bir politikası Türkiye ile uyuşmuyor. Okuduğu okullar, aldığı eğitimler, iş ve çalışma kültürü, alıştığı hiç bir şey Türkiye ile uyuşmuyor. 

Evet dünyanın en önemli ekonomistlerinden birisidir. Davos'ta patronlar kulübünde otelin swis odası ona verilir. Bir kare resim almak, 5 dakika görüştürmek için Arap emirleri, dünyadan bir çok isim kapalı zarflarda binlerce dolar danışmanlarına takdim ederler!.
Ama iş Türkiye olunca bu Bakandan olmaz, olmaz, olmaz!... Bakar ama görmez. Yakını görmeyen göze uzak lens takarsanız, uzağı da görmez. Bu Bakan dünyanın her yerinde ekonomiyi yönetebilir. Ama Türkiye'de bu işi yaparsa başarısız olup değerini de kaybeder!. 

Ben ekonomist değilim, ama ekonomiyi takip ediyorum. Bu ülkede yaşıyor, araştırıyor ve yazıyorum. Hayatın her merhalesindeyim. Artan pahalılıktan da, düzelen ekonomiden de nasibimi alıyorum. Herkes gibi benim de bu konuda yazacak bir kaç satır hakkım vardır!.

Şimdi gelin basit bir empati yapalım:
Siz işverensiniz ve yanınızda 20 kişi çalışıyor. An itibariyle kişi başı toplam aylık maliyet yaklaşık 15 bin TL. Aylık ödediğiniz toplam ödeme ise 300 bin TL eder. 1 Ocak'tan itibaren kişi başı maliyet yaklaşık 24 bin TL, toplam ödeyeceğiniz para ise yaklaşık 480 bin TL olacaktır. Bu arada sizin hiç bir geliriniz artmayacak, ihracat yapıyorsanız da vay halinize!. Üretimi durdurmak veya tezgahınızı kapatmak zorunda kalabilirsiniz!.

Şimdi söyleyin bana, bu iş kime yaradı!?. Kime hayırlı olsun!?.
Üretimi durdurana mı!?. İşçileri çıkarana mı!?. İşsiz kalana mı!?. Azalan ihracata mı!?. Yoksa asgari ücreti belirlemek için haftalardır bir araya gelip dağılan yetkililere ve zenginlere mi!?.

Fi Emanillah. 

Ebuzer AYDIN 

"Ey Kalemim! Bir Gün Doğru Bildiklerini Yazmazsan Kolumla Beraber Kırar Atarım Seni"