Malatya’da Beyinsiz Harita

Bir şehir düşünün. Her şey yıkılmış. Evler, iş yerleri, umutlar… Ama en önemlisi, bu şehri yeniden inşa edecek bir akıl yıkılmış. Haritasız bir yolculuğa çıkan gemi misali, yönsüz, plansız… İşte Malatya, 6 Şubat’tan bu yana tam da böyle bir tabloyu yaşıyor.

Malatya’nın önünde iki yol var. Ya sanayisiyle yükselen bir şehir olacak, ya da toplumsal yapısının karışıklığıyla anılan bir şehir. Yani ya üretimle adını duyuran bir merkez, ya da karmaşa içinde boğulan bir coğrafya. Seçim bizim değil, yönetenlerin… Ancak ortada bir gerçek var: Bu şehir için “beyinsiz harita”dan başka bir şey çizmiyorlar.

Bir şehir inşa etmek, bina dikmekten ibaret değildir. İnsan bir yere gitmeden önce zihninde bir harita çizer. Önce düşünür, sonra uygular. Ama ne yazık ki Malatya’nın yeniden inşasında bu basit gerçeği kavrayan kimse yok. Ortada bir harita yok, bir akıl yok, bir plan yok!

Bakın, sanayi devrimini yapan şehirler nasıl büyür, nasıl yeniden doğar? Yıkımlarını fırsata çevirirler. İş gücünü artırır, üretim merkezleri kurar, bölgesel ticaretin merkezi olurlar. Malatya da böyle olabilir. Ama bunun için önce bir “zihinsel harita” gerekir.

Eğer bu yapılmazsa, şehir plansızlık içinde kaybolur. Tıpkı toplumsal yapısı karışık şehirlerin kaderi gibi. Malatya, “Mersin modeli”ni mi benimseyecek, yoksa “sanayi modeli”ni mi? Bu sorunun cevabı, bugünkü akılsız haritayı çizenlerin zihniyetinde saklı.

Malatya’nın geleceği bir fırsat olabilir. Ancak bu fırsatı gören bir akıl olmadığı sürece, şehir ne sanayiyle yükselebilir ne de sosyal yapısını toparlayabilir. Beyinsiz bir harita, Malatya’nın kaderini belirlememeli. Yönetenler, oturup düşünsün: Bu şehri nereye götürüyorlar? Çünkü son durak, hiç de umut verici görünmüyor.

Malatya’dan bir soru: Bu şehri yönetenlerin zihinlerinde bir harita var mı? Yoksa hepimiz sergerdan mıyız?